فاجعه دیگری در كشاورزی ساوه؛
این دفعه بالاجبار سرطان می كارند!
پرشین رز: ایسنا/مركزی وقتی گزارش ˮاینجا سرطان می كارندˮ در تاریخ ۱۰ تیرماه ۱۳۹۷ بر روی خروجی ایسنا قرار گرفت بازتاب گسترده ای به همراه داشت.
این گزارش حتی با واكنش مسؤلان سازمان محیط زیست كشور، وزارت بهداشت، وزارت جهادكشاورزی و حتی وزارت نیرو همراه بود، تا جایی كه تنها بعد از چند ساعت از رسانه ای شدن این فاجعه در حوزه كشاورزی ساوه، ضرب الاجل از جانب فرماندار به منظور پیشگیری از تداوم فاجعه زیست محیطی در حوزه كشاورزی ساوه اعلام و اقدامات مسؤلان در این رابطه شروع شد.
پیگیری ها برای خاتمه دادن به سرطان كاری از جانب مراجع ذیربط تا جایی پیش رفت كه فرماندار ساوه در نامه ای خطاب به مدیران ادارات در رابطه با این معضل زیست محیطی شامل شهرداری، جهاد كشاورزی، دانشكده علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی، اداره حفاظت محیط زیست، امور منابع آب و اداره منابع طبیعی و آبخیزداری خواهان پیگیری و اقدام عاجل حسب وظایف قانونی برای پیشگیری از این فاجعه زیست محیطی در حوزه كشاورزی شد.
پیش از صدور نامه از جانب فرماندار وقت ساوه، در اولین اقدام كه آن هم با دستور معاون استاندار و فرماندار ساوه صورت گرفت، در یك اقدام ضربتی و با دستور قضائی تمامی موتور آب هایی كه مبادرت به انتقال فاضلاب از كانال مجاور اراضی كشاورزی می كردند جمع آوری شدند و بدین ترتیب با اتخاذ تدابیر مناسب برای تامین آب سالم مورد نیاز كشاورزانی كه پیشتر، از راه آبیاری با فاضلاب مبادرت به زراعت می كردند، فاجعه سرطان كاری در این شهرستان كه قطب تولید محصولات باغی و زراعی است به پایان رسید.
پس از گذشت حدود دو ماه از آغاز كشت پائیزه، محدودیت های منابع آبی در ساوه منجر به تكرار فاجعه كشت محصولات كشاورزی با فاضلاب یا همان از سرگیری سرطان كاری در این شهرستان شد؛ تا جایی كه بعد از انتشار گزارش ایسنا با عنوان "تكرار یك فاجعه/سرطان كاری در ساوه از سرگرفته شد" كه در چهارم دیماه 97 بر روی خروجی این خبرگزاری قرار گرفت، كارشناسان حوزه كشاورزی و سلامت نسبت به تكرار این فاجعه اخطار دادند و با ابراز نگرانی از كشت محصولات كشاورزی آبیاری شده با فاضلاب در ساوه، اعلام نمودند كه فاضلاب شهری حاوی فلزات سنگین و آلودگی های شیمیایی بوده و بسیار خطرناك می باشد. آبیاری محصولات كشاورزی با این آب به علت اینكه باعث ماندگاری سموم در كشت می شود، زمینه ساز بروز خیلی از بیماری ها و انواع سرطان هاست.
با رسانه ای شدن تكرار فاجعه كشاورزی در ساوه باردیگر برخورد قانونی از جانب مراجع ذیربط انجام و متخلفین تحت پیگرد قانونی قرار گرفته و موتورهای آب منتقل كننده فاضلاب به اراضی كشاورزی جمع آوری شد.
سال ۱۳۹۷ به اتمام رسید و به فضل الهی شدت بارش های بهاره در ایام نخست سال ۱۳۹۸ به حدی بود كه كشاورزان در منطقه معروف به "باغ زرباف" از منابع آبی كافی برخوردار شوند و دیگر نیازی به كشت با فاضلاب نداشتند. بازدیدهای میدانی خبرنگار ایسنا از این منطقه در فصول مختلف سال بخصوص آغاز كشت بهاره و پائیزه هم حاكی از آن بود كه كشاورزان از راه آبیاری با آب چاه مبادرت به كشت محصولات زراعی می كنند و خبری از كشت با فاضلاب نبود.
باز هم فاجعه زیست محیطی
اما آنچه سبب نگارش این گزارش شد، رهاسازی فاضلاب شهری در جنوب شهر ساوه و در منطقه ای معروف به "رودابان" است، جایی كه روان آب ها و فاضلاب شهر ساوه كه از آغاز جاده روستای الوسجرد از محدوده شهری خارج و مستقیما وارد اراضی كشاورزی می شوند و فاجعه دیگری در حوزه كشاورزی را به بار می آورند.
كشاورزان می گویند این دفعه با ورود فاضلاب به اراضی كشاورزی به همراه زباله هایی كه اغلب پلاستیكی هستند، ناخواسته مبادرت به كشت سرطان نماییم.
كشاورزان این منطقه دل پری از مسؤلان داشتند تا جایی كه گفتند همین مسئولانی كه در منطقه باغ زرباف با پیشگیری از استفاده از فاضلاب برای آبیاری محصولات مانع از كشت محصولات كشاورزی نظیر گندم، جو، یونجه، بامیه و سبزیجات شدند، الان با بی توجهی به مشكل رها شدن فاضلاب شهری در منطقه رودابان، به شكلی خودشان عامل سرطان كاری هستند.
آنها می گویند در رفتن به هر یك از ادارات ذیربط تنها پاسخی كه دریافت می كنند این است كه این مورد به ما ارتباطی ندارد و فلان اداره مسئول رسیدگی و پیگیری است.
"امیر زواری" یكی از كشاورزان منطقه "رودابان" در جریان بازدید میدانی خبرنگار ایسنا از این مشكل زیست محیطی اظهار داشت: هم اكنون ۲۳ هكتار از اراضی كشاورزی خویش را كه در مجاورت جوی آب فاضلاب شهر ساوه قرار دارد، زیر كشت محصولاتی نظیر گندم، جو، ذرت و یونجه قرار داده ام.
لودرها راه فاضلاب را باز می كنند!
وی بیان كرد: فاضلابی كه از سمت جنوب و جنوب غربی ساوه به صورت روان آب از محله های بلوار طالقانی و خیابان كارگر وارد اراضی جنوبی شهر ساوه در منطقه رودابان می شود، چندین سال است كه تهدیدی جدی برای سلامت مردم و كشاورزی مزارع جنوبی شهر به حساب می آید. جالب اینكه مسؤلان به جای مدیریت فاضلاب و انتقال آن به تصفیه خانه فاضلاب یا بهره برداری به شیوه های دیگر هر از چندگاهی به علت تجمیع زباله هایی كه همراه فاضلاب وارد مزارع كشاورزی شده و مسیر عبور آب را می بندد، با یك دستگاه لودر مبادرت به لایروبی و بازگشایی مسیر جریان عبور فاضلاب می كنند تا جریان فاضلاب همواره روان باشد!
وی با اشاره به طرح شكایت به دستگاه قضائی در مورد این معضل زیست محیطی در حوزه كشاورزی ساوه اظهار داشت: با گذشت بیشتر از دو سال از شكایت كشاورزان این منطقه از ادارات حفاظت از محیط زیست، شهرداری، معاونت بهداشتی دانشكده علوم پزشكی ساوه، آب و فاضلاب، امور منابع آب و سازمان مدیریت پسماند در دستگاه قضائی ساوه، اما متاسفانه تابحال هیچ اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان كرد: با وجود اینكه كارشناسان دادگستری در جریان بازدید خود گزارشی در خصوص آلایندگی این آب تنظیم كرده و نفوذ آن به مزارع و آب های زیرزمینی را تهدید جدی برای سلامت مردم شهرستان دانستند و این گزارش ضمیمه پرونده قضائی شده است، اما تابحال هیچ اقدامی برای اتمام این وضعیت اسفناك صورت نگرفته است.
زواری اضافه كرد: هم اكنون حجم آب به علت بارندگی هایی كه به تازگی صورت گرفته، افزایش پیدا كرده است، اما در فصل تابستان از شدت آن كاسته شده و منطقه تبدیل به یك محدوده باتلاقی با كوهی از ظروف پلاستیكی و یك بار مصرف و هم نایلون می شود كه با وزش نسیمی در محیط پراكنده می شوند. با خشك شدن این منطقه هم ریزگردهایی تشكیل می شود كه انتشار آنها تهدیدی برای سلامت شهروندان به حساب می آید.
تهدید فاضلاب برای چاه های كشاورزی
حبیب الله محلوجی یكی دیگر از مالكین اراضی كشاورزی رودابان ساوه اظهار داشت: جوی فاضلاب بوجود آمده در مجاورت اراضی كشاورزی این منطقه به طول حدودا یك كیلومتر تهدیدی جدی برای افزون بر ۳۰۰ هكتار زمین كشاورزی است، چون كه نفوذ فاضلاب و شیرابه های آن به سطح زمین و جاری شدن ناخواسته بر روی سطح اراضی كشاورزی منجر به آبیاری كشت های صورت گرفته با فاضلاب شده و تبعات منفی و خطرناكی را برای سلامت مردم به همراه دارد.
وی با اشاره به وجود افزون بر ۵ موتور آب كشاورزی در این منطقه اظهار داشت: حجم فاضلاب جاری شده در این منطقه به حدی است كه به قول كارشناسان كشاورزی و محیط زیست نفوذ آن به سفره های زیرزمینی حتمی بوده و منجر به آلوده شدن آب چاه های كشاورزی می شود بگونه ای كه حتی امیدی به كشت سالم از راه آبیاری با آب چاه كشاورزی نبوده و به عبارتی می توان نگران بود كه تمامی محصولات كشت شده این منطقه آلوده باشند.
محلوجی در ادامه اظهار داشت: رهاسازی فاضلاب در این منطقه حتی برای عده ای سودجو وسوسه انگیز شده بگونه ای كه مبادرت به كشت محصولاتی نظیر گندم، جو و بامیه با استفاده از فاضلاب می كنند و محصول تولیدی را روانه بازار مصرف می كنند.
وی بیان كرد: از آنجاكه افزون بر پنج سال است رهاسازی فاضلاب در این منطقه به یك معضل زیست محیطی جدی تبدیل گشته، بارها از راه نامه نگاری و ارسال گزارش از مراجع ذیربط خواسته شده است تا برای برون رفت از این مشكل چاره اندیشی كنند.
تجاوز فاضلاب به ملك شخصی
محلوجی كه مالك بخش اعظمی از اراضی این منطقه به مساحت ۲۰۰ هكتار است، افزود: قانون گریزی از جانب مسؤلان شهرستان تا جایی پیش رفته كه مبادرت به رهاسازی فاضلاب در زمینی كرده اند كه اینجانب مالك شخصی آن هستم. سوال بنده این است كه چرا فاضلاب جنوب شهر ساوه باید در زمین كشاورزی بنده رها شود، آیا این اقدام بر مغایر قانون و نقض حقوق شهروندی نیست. چه كسی باید پاسخ دهد و باید به كدام مرجع قانونی اعلام شكایت و دادخواهی كنم.
وی افزود: این منطقه همچنین، به مكانی برای دپوی ضایعات ساختمانی از جانب عده ای سودجو تبدیل گشته است بگونه ای كه در هنگام كاهش فاضلاب جاری شده در فصل تابستان و خشك شدن لجن، ریزگردهایی كه در اثر باتلاقی شدن و خشك شدن لجن در این منطقه به علت قرار گرفتن در راه وزش باد در محیط منتشر می شود با ذرات خاك متصاعد شده از ضایعات ساختمانی تركیب شده و بخشی از آن روانه شهر شده و بخشی دیگر هم بر روی محصولات كشت شده در اراضی كشاورزی می نشیند كه این ذرات و ریزگردها هم تهدید كننده سلامت انسان است. به جرئت می توان اظهار داشت كه این معضل زیست محیطی یك عامل آلاینده برای جامعه شهری ساوه هم به حساب می آید.
محلوجی در ادامه اظهار داشت: علاوه بر تهدید نقاط بالادستی اراضی كشاورزی این منطقه بر اثر جاری شدن فاضلاب و روان آب شهری، نقاط پائین دستی اراضی كشاورزی هم از راه رهاسازی فاضلاب منازل مسكونی منطقه فانون آباد معروف به شهرك ولیعصر(عج) ساوه دستخوش آلودگی است.
وی اظهار داشت: روان آب و فاضلابی كه از منازل مسكونی این شهرك به سمت اراضی كشاورزی هدایت شده به صورت مستقیم به اراضی نفوذ پیدا كرده و سلامت محصولات تولیدی را تهدید می كند. بی توجهی مسؤلان نسبت به فراهم ساختن زیرساخت های شهری نظیر جدول كشی و هدایت فاضلاب و روان آب در راه درست باعث بروز این معضل زیست محیطی شده است و متاسفانه هیچ اقدامی هم صورت نمی گیرد.
وی بیان كرد: بر اثر تجمیع زباله و نایلون ناشی از روان شدن فاضلاب در این منطقه، شاهد پخش شدن نایلون و ظروف یك بار مصرف در محیط و بوجود آمده چهره ای زشت و البته خطر جدی برای سلامت مردم منطقه هستیم.
از مجموع صحبت های این دو كشاورز چنین استنباط می شود كه سوء مدیریت علت اصلی بوجود آمدن این فاجعه زیست محیطی در حوزه كشاورزی است و این سوال مطرح می شود كه چرا با وجود پیگیری پنج ساله بهره برداران كشاورزی برای پیشگیری از وضعیت بوجود آمده هنوز اقدام عملی برای مرتفع ساختن آن صورت نگرفته است.
معاون برنامه ریزی و امور عمرانی فرمانداری ساوه در جریان بازدید از منطقه "باغ زرباف" گفته بود كه بطور قطع در بهره برداری از فاضلاب برای انجام امور كشاورزی هر یك از مسؤلان دستگاه ها وظایف خاصی دارند و همانطور كه در گزارش ایسنا هم به خوبی اشاره شده بود دستگاه هایی نظیر جهادكشاورزی، امور منابع آب، محیط زیست، شهرداری، آب و فاضلاب و بهداشت مسئولیت خاصی در این رابطه دارند و باید به وظایف قانونی خود عمل كنند.
متاسفانه هیچ یك از مسؤلان مربوطه به وظایف قانونی خود در این خصوص عمل نكرده اند و نتیجه آن به بار آمدن یك فاجعه زیست محیطی در حوزه كشاورزی ساوه است. موضوعی كه در گفتگو با متولی محیط زیست ساوه بدان اشاره شده است.
مسئول ناشناس است!
رئیس اداره حفاظت از محیط زیست ساوه با اشاره به تشكیل كارگروه پسماند شهرستان برای برطرف شدن مشكل زیست محیطی در این منطقه به ایسنا اظهار داشت: به تازگی گزارشی در خصوص رهاسازی فاضلاب در این منطقه به اداره محیط زیست ساوه ارسال نشده است، گرچه پارسال این مورد مطرح و پیگیری هایی هم انجام شد.
هادی رستم خانی اضافه كرد: بطور قطع بزودی از این منطقه بازدید خواهیم كرد و چنانچه وضعیت رهاسازی فاضلاب بگونه ای باشد كه تهدیدی برای طبیعت و سلامت انسان صورت گرفته باشد از راه مكاتبه با ادارات متولی پیگیری خواهیم كرد.
وی بیان كرد: یكی از اشكالات موجود درمورد این معضل زیست محیطی مشخص نبودن دستگاه مسئول در مدیریت آن است، بگونه ای كه شهرداری اعلام می كند كه اگر این آب به صورت روان آب جاری شده بود، مسئولیت مدیریت و هدایت آن بر عهده شهرداری است و چنانچه این آب ناشی از فاضلاب جاری شده از منازل و سایر كاربری ها باشد مسئولیت مدیریت آن بر عهده شركت آب و فاضلاب شهری است. نامشخص بودن اینكه این آب روان آب است یا فاضلاب، مشخص شدن دستگاه مسئول رسیدگی و پیگیری این مشكل را دشوار كرده است.
رستم خانی، متولی اصلی پیگیری مخاطرات زیست محیطی را مجموعه محیط زیست شهرستان دانست و اضافه كرد: محیط زیست وظیفه بازدید و ارسال گزارش به مراجع ذیربط برای جلوگیری از مخاطرات زیست محیطی را بر عهده دارد و در این خصوص هم در نخستین فرصت ممكن به وظیفه قانونی خود عمل خواهیم كرد.
قطعا صرف گزارش دادن ها یا بازدید كردن ها این مشكل زیست محیطی را كه از آن می توان بعنوان یك فاجعه نام برد برطرف نخواهد كرد و مانع ورود فاضلاب به اراضی كشاورزی نمی گردد. ازاین رو باید اقدامات عملی را بخصوص وقتی پای سلامت مردم در بین است به فوریت انجام داد تا تولید چنین محصولاتی با آلایندگی توام نباشد.
آلودگی های زیست محیطی اثرگذار بر كیفیت محصولات كشاورزی همواره دغدغه متولیان سلامت در تمامی جوامع است و در این میان رهاسازی فاضلاب در زمین های كشاورزی شاید از نگاه مردم و دغدغه مندان حوزه سلامت گناهی نابخشودنی محسوب شود، گناهی كه چندی است در مزارع جنوب و جنوب شرق ساوه بوقوع می پیوندد.
فاضلابی كه در این منطقه رهاسازی شده و وسوسه روان شدن آن، بعضی از سودجویان این منطقه را ترغیب به كشت یونجه، گندم و جو می كند، حاصل تجمیع روان آب های شهری است كه بعد از تجمیع از راه جوی هایی وارد اراضی این منطقه می شوند كه درصد آلودگی آن بسیار بالاست.
آنچه هم اكنون در حال اتفاق افتادن است، جریان فاضلابی است كه همچنان در بین محصولات كشاورزی جنوب و جنوب شرقی ساوه روان است و مسؤلان همواره در تلاش هستند توپ را به زمین دیگری بیندازند. هر كدام از آنها با توجیهاتی كه دارند خویش را مسئول رسیدگی به این فاجعه زیست محیطی نمی دانند.
مجددا تاكید می شود، نتیجه آبیاری محصولات كشاورزی با پساب های صنعتی و فاضلاب، آلوده شدن محصول به فلزات سنگینی نظیر سرب، نیترات، كادمیوم و... است و بخش زیادی از مصرف كنندگان اینگونه محصولات را در معرض مبتلا شدن به سرطان، نازایی، بیماری های ریوی و میكروبی قرار می دهد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب