لایروبی راه نجات خلیج گرگان است؟
به گزارش پرشین رز، مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر با اعلان اینکه عوامل متنوعی در حوزه وضعیت فعلی خلیج گرگان دخیل هستند، اظهار داشت: لایروبی یکی از روش های احیای این منطقه با تاثیر موقت است بدین سبب ضروری ست با انجام اقدامات حفاظتی و در راستای احیاء و حفظ پویایی این اکوسیستم سایر راهکارهای حمایتی در دستور کار گیرد.
به گزارش پرشین رز به نقل از ایسنا سطح آب دریای خزر در بیش از دو دهه گذشته دو متر کم شده است. برمبنای گزارش مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر وزارت نیرو، این کاهش در ۱۵ سال اخیر بطور میانگین۱۰ سانتی متر در سال و بر اثر تشدید کاهش در دو سال قبل به ۵۰ سانتیمتر رسیده است. نتایج آخرین تحقیقات ارائه شده این مرکز نشان میدهد احتمال ادامه و حتی بیشتر شدن سیر نزولی متأثر از آثار تغییرات اقلیمی در آینده وجود دارد.
پدیده تغییر اقلیم با تأثیر بر شرایط طبیعی مؤلفه های آب و هوایی در کره زمین، سبب افزایش سطح آب دریاها و اقیانوس ها می شود ولی این مسئله با نگاهی معکوس منجر به کاهش سطح آب دریاها و دریاچه های محصور در خشکی خواهد شد.
در گزارش این مرکز درباب آینده منابع آب دریای خزر برمبنای روند مؤلفه های اقلیمی تحت تأثیر تغییر اقلیم حاکم بر منطقه، کاهش قابل توجه تراز آب خزر پیش بینی شده است. براثر این کاهش تراز، از وسعت دریای خزر کاسته خواهد شد و این مساله در صورت تحقق، بر سواحل جنوب شرقی خزر تأثیر چشمگیری خواهد گذاشت. عامل اصلی کاهش تراز آب خزر، افزایش دما و متعاقبا افزایش تبخیر از سطح دریا است که روند فزاینده آن با ورودی رودخانه ها قابل جبران نخواهد بود، این درحالیست که محیط زیست دریای خزر و پهنه های آبی متأثر از آن مانند خلیج گرگان به شدت از تغییرات تراز آب تأثیر می پذیرند و این مساله تحت تاثیر تغییرات اقلیمی منطقه است.
منطقه حفاظت شده میانکاله به همراه خلیج گرگان و تالاب های اطراف آن به عنوان ذخیره گاه طبیعی زیست کره از بوم سازگان های مهم دریای خزر در شمال کشور شمرده می شود. این منطقه مهم، بسیار متأثر از نوسانات آب دریای خزر و هم اکنون نیز بخشهایی از آن درنتیجه کاهش سطح آب خشک شده است.
معصومه بنی هاشمی در گفت و گو با ایسنا اظهارکرد: معضل رسوب گذاری در کانال های ارتباطی خلیج گرگان از گذشته وجود داشته است ولی برخی بهره برداری ها در حوضه و تاسیسات مانند اسکله ها می توانند پروسه رسوب گذاری را تشدید کنند. ورود برخی آلاینده ها به محیط های آبی بسته مانند خلیج گرگان می تواند سبب افزایش غلظت آلاینده ها و کاهش وضعیت کیفی این خلیج شود.
وی اشاره کرد: خلیج گرگان مستعد رسوب گذاری بالایی است و به جهت نوع سازندها و تغییر کاربری های آن منطقه می تواند در هر رخداد بارندگی، فرسایش زیادی را ایجاد و رسوبات را به این مکان منتقل کند.
مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر در پاسخ به این پرسش ایسنا که آیا لایروبی خلیج گرگان راه حل احیای این اکوسیستم آبی است، اشاره کرد: عوامل متنوعی در حوزه وضعیت خلیج گرگان دخیل هستند بدین سبب اتخاذ هر راهکاری برای احیای آن باید مبتنی بر شناخت دقیق این عوامل و نوع اثرگذاری آنها باشد. لایروبی یکی از راهکارهای مطرح است؛ چاره ای که می تواند در کوتاه مدت و در وضعیت خوشبینانه سه تا چهار سال موثر باشد ولی نباید به همین راه حل بسنده کرد بلکه لازم است متناسب با شرایط و نیاز منطقه و برمبنای ظرفیتهای طبیعی هر بخش، اقدامات احیا، برنامه ریزی و عملیاتی شود.
وی با اشاره به این که برمبنای نتایج پایش مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر، سطح آب خلیج گرگان از وضعیت دریای خزر متاثر است، اشاره کرد: کاهش سطح آب دریا، انباشت رسوبات و کاهش عمق در عمده کانال های ارتباط آبی این منطقه، سبب تقلیل جریان ورودی آب و تبادلات آبی شده است و اختلال در چرخه و گردش آب، معضلات ورود منابع آلاینده زیست محیطی ناشی از کاربری های پیرامون را افزوده به شکلی که فاکتورهای کیفیت آب خلیج و تالاب به نسبت محیط دریا و مصب رودخانه های مجاور در سطح پایین تری قرار گرفته است.
بنی هاشمی افزود: در وضعیت فعلی لایروبی در صورتی موثر است که این ارتباط را تسهیل کند ولی وقتی سطح آب دریای خزر درحال کاهش است، طبیعتا تسهیل راه ارتباطی با دریا در وضعیت کاهش فزاینده آب دریا می تواند سرنوشت خلیج گرگان را به کاهش آب خزر گره بزند بدین سبب لایروبی تنها یکی از راه حل ها می تواند باشد.
مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر با اشاره به برخی دیگر از راهکارهای احیای خلیج گرگان اظهار داشت: در پی کاهش سطح آب خلیج گرگان، بخشهایی از این مناطق گرفتار خشکی شده اند، باتوجه به اهمیت این منطقه به عنوان ذخیره گاه زیست کره و ثبت جهانی آن لازم است در اولویت اول برای حفظ حریم این منطقه اقدام موثری انجام گیرد و متعاقب آن برای حفظ و احیای این اکوسیستم باتوجه به خاصیت های خاص هر بخش اقدام گردد.
بنی هاشمی در آخر چالش های این منطقه را تهدید حیات توده آبی به سبب کاهش تراز آب دریا، تعدی به محدوده حریم میانکاله و منطقه حفاظت شده، مخاطرات و تهدید کیفیت منابع آب و شرایط زیستی آبزیان و سایر جانداران منطقه ناشی از تخلیه پساب ها و فاضلاب، انجام فعالیت های متنوع در این ناحیه و ورود رسوبات از مسیر رودخانه ها و سیلاب ها و تخریب کانال های ارتباطی با دریا برشمرد و اشاره کرد: برای حفظ پوشش گیاهی منطقه و از همه مهمتر حفظ حریم منطقه حفاظت شده میانکاله باید تلاش نماییم. در خیلی از مناطقی که حالا خارج از آب قرار گرفته اند باتوجه به شرایط منطقه امکان استقرار پوشش گیاهی و تثبیت و حفاظت خاک وجود دارد. در بعضی مناطقی هم که امکان احیای پوشش گیاهی وجود ندارد، باتوجه به خاصیت های منطقه باید کارهای متناسب صورت بگیرد.
منبع: persianrose.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب